rahim kisti ne demek?

Rahim Kisti (Miyom)

Rahim kisti, tıp dilinde miyom (veya leiomiyom) olarak da bilinen, rahim kas dokusundan kaynaklanan iyi huylu tümörlerdir. Rahim içinde veya rahim duvarında gelişebilirler. Miyomlar, kadınlarda oldukça yaygın görülen bir durumdur ve genellikle üreme çağındaki kadınları etkiler.

Epidemiyoloji

• Miyomlar, Üreme Çağı'ndaki kadınların %20-80'inde görülür.
• Siyah ırka mensup kadınlarda, beyaz ırka mensup kadınlara göre daha sık görülür ve daha erken yaşlarda ortaya çıkabilir.
• Menopoz sonrası dönemde, östrojen seviyelerinin düşmesiyle miyomlar genellikle küçülür veya semptomlar azalır.

Nedenleri

Miyomların kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörlerin gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir:

• Genetik Faktörler: Ailede miyom öyküsü olanlarda miyom gelişme riski daha yüksektir.
• Hormonlar: Östrojen ve progesteron hormonları, miyomların büyümesini teşvik edebilir.
• Büyüme Faktörleri: İnsülin benzeri büyüme faktörü (IGF-1) gibi büyüme faktörleri, miyom gelişiminde rol oynayabilir.
• Diğer Faktörler: Obezite, D vitamini eksikliği, erken yaşta adet görme gibi faktörler de miyom riskini artırabilir.

Sınıflandırma

Miyomlar, rahimdeki konumlarına göre sınıflandırılır:

• İntramural Miyomlar: Rahim duvarının içinde yer alırlar. En sık görülen miyom türüdür.
• Subseröz Miyomlar: Rahim duvarının dış yüzeyinde yer alırlar ve karın boşluğuna doğru büyüyebilirler.
• Submüköz Miyomlar: Rahim iç tabakası (endometrium) altına yerleşirler ve rahim boşluğuna doğru büyüyebilirler. Bu tür miyomlar, adet kanamalarında artışa neden olabilir.
• Pedinküllü Miyomlar: Sap benzeri bir yapı ile rahime bağlı olan miyomlardır. Burkulma (torsiyon) riski taşıyabilirler.

Belirtiler

Miyomların belirtileri, boyutlarına, sayısına ve konumuna göre değişebilir. Bazı kadınlarda miyomlar herhangi bir belirtiye neden olmazken, bazılarında ciddi semptomlara yol açabilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Yoğun Adet Kanamaları (Menoraji): Özellikle submüköz miyomlar, adet kanamalarının süresini uzatabilir ve kan miktarını artırabilir.
• Adet Dışı Kanamalar (Ara Kanamalar): Adet dönemleri arasında lekelenme veya kanama görülebilir.
• Pelvik Ağrı veya Basınç: Miyomlar büyüdükçe, pelvik bölgede ağrı, basınç veya dolgunluk hissi oluşabilir.
• Sık İdrara Çıkma: Miyomlar, mesaneye baskı yaparak sık idrara çıkma ihtiyacına neden olabilir.
• Kabızlık: Miyomlar, rektuma baskı yaparak kabızlığa yol açabilir.
• Bel Ağrısı: Miyomlar, omuriliğe veya sinirlere baskı yaparak bel ağrısına neden olabilir.
• Kısırlık: Miyomlar, rahim boşluğunu bozarak veya fallop tüplerini tıkayarak kısırlığa neden olabilir. Kısırlık hakkında daha fazla bilgi için ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.
• Tekrarlayan Düşükler: Miyomlar, hamileliğin erken dönemlerinde düşüklere neden olabilir.

Tanı

Miyom tanısı genellikle aşağıdaki yöntemlerle konulur:

• Jinekolojik Muayene: Doktor, rahmi elle muayene ederek miyomların varlığını ve boyutunu değerlendirebilir.
• Ultrason: Ultrason , rahim ve yumurtalıkların görüntülenmesini sağlayan bir yöntemdir. Karından veya vajinal yoldan yapılabilir.
• Histeroskopi: Rahim boşluğunun doğrudan görüntülenmesini sağlayan bir yöntemdir. Rahim içine ince bir kamera yerleştirilerek miyomlar ve diğer anormallikler tespit edilebilir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): MRG , rahim ve diğer pelvik organların detaylı görüntülerini sağlar. Miyomların boyutunu, sayısını ve konumunu belirlemede çok etkilidir.
• Histerosalpingografi (HSG): Rahim ve fallop tüplerinin röntgen ışınları kullanılarak görüntülenmesini sağlayan bir yöntemdir. Miyomların fallop tüplerini tıkayıp tıkamadığını değerlendirmede kullanılabilir.

Tedavi

Miyomların tedavisi, semptomların şiddetine, miyomların boyutuna ve sayısına, kadının yaşına ve gelecekte çocuk sahibi olma isteğine göre belirlenir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

• İlaç Tedavisi:
  • Ağrı Kesiciler: Ağrıları hafifletmek için kullanılabilir.
  • Hormonal Kontraseptifler (Doğum Kontrol Hapları): Adet kanamalarını düzenleyebilir ve ağrıları azaltabilir.
  • GnRH Analogları: Östrojen seviyesini düşürerek miyomların küçülmesini sağlayabilirler. Ancak uzun süreli kullanımları kemik yoğunluğunu azaltabileceği için sınırlıdır.
  • Selektif Progesteron Reseptör Modülatörleri (SPRMs): Miyomların büyümesini engelleyebilir ve kanamaları azaltabilirler.
• Girişimsel Tedaviler:
  • Uterin Arter Embolizasyonu (UAE): Miyomları besleyen kan damarlarının tıkanması işlemidir. Miyomların küçülmesini sağlar.
  • MRG Eşliğinde Yüksek Yoğunluklu Odaklanmış Ultrason (HIFU): Miyomların ısıtılarak tahrip edilmesi işlemidir. Cerrahi olmayan bir yöntemdir.
  • Miyomektomi: Miyomların cerrahi olarak çıkarılması işlemidir. Rahim korunur ve gelecekte çocuk sahibi olma olasılığı devam eder. Açık cerrahi, laparoskopik veya histeroskopik yöntemlerle yapılabilir.
  • Endometrial Ablasyon: Rahim iç tabakasının tahrip edilmesi işlemidir. Kanamaları azaltabilir ancak gelecekte hamile kalma olasılığını ortadan kaldırır.
• Histerektomi: Rahmin cerrahi olarak alınması işlemidir. Miyomların kesin çözümüdür ancak gelecekte çocuk sahibi olma imkanı ortadan kalkar. Diğer tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu veya kadının başka bir rahatsızlığı olduğu durumlarda tercih edilebilir.

Komplikasyonlar

Miyomlar, aşağıdaki komplikasyonlara yol açabilir:

• Anemi: Yoğun adet kanamaları nedeniyle demir eksikliği anemisi gelişebilir. Anemi hakkında detaylı bilgi için ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.
• Ağrı: Şiddetli pelvik ağrı veya bel ağrısı yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
• Kısırlık veya Tekrarlayan Düşükler: Miyomlar, üreme sağlığını olumsuz etkileyebilir.
• Gebelik Komplikasyonları: Miyomlar, erken doğum, plasenta previa veya sezaryen riskini artırabilir.
• Üriner Sistem Sorunları: Miyomlar, mesaneye baskı yaparak idrar yolu enfeksiyonlarına veya böbrek sorunlarına yol açabilir.
• Torsiyon: Saplı miyomlar burkulabilir (torsiyon) ve şiddetli ağrıya neden olabilir.

Önleme

Miyomları önlemenin kesin bir yolu olmamakla birlikte, sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürmek ve risk faktörlerini azaltmak faydalı olabilir. Bunlar arasında sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak, ideal kiloyu korumak ve D vitamini seviyelerini kontrol ettirmek yer alır.